Sağlamlığı geçerli ve güvenilir değerlendirmelerle onaylanmamış bir otomobili satın alır mıydınız?
“Hayır” diyeceğinize eminim.
Peki ya toplumu, yeterliliği geçerli ve güvenilir değerlendirmelerle belirlenmemiş hekimlere emanet eder miydiniz?
Burada da cevabınız “hayır” olsa da şu an Türkiye’de yaptığımız tam olarak bu.
Tıp fakültesinde yapılan sınavları düşünün… Bu sınavların kaliteli olup olmadığına dair en büyük gösterge ne olabilir? Tabii ki, o sınavlardan yüksek puan alan öğrencilerin meslekte de başarılı olduğunun gösterilmesi.
Örneğin Kanada bunu kendi sınavlarında göstermiş. Birkaç örnek...
"Medical Council of Canada Qualifying Part I" adlı TUS benzeri ama hekimlik yapabilmek için başarılı olunması zorunlu olan sınavda alınan puanları ve o sınav sonrasında mesleğe başlayanların performanslarını incelemişler.
Öğrencilerin sınavdan aldıkları puan yükseldikçe, mamografi tarama oranları da yükseliyor. (pozitif korelasyon)
Öğrencilerin sınavdan aldıkları puan yükseldikçe, kontraendike ilaç reçeteleme oranları düşüyor. (negatif korelasyon)
Sınavda performansı kötü olanlar, kendi meslektaşları tarafından yapılan değerlendirmelerde daha yetersiz bulunmuş.
Görüldüğü gibi Kanada, toplumu emanet ettikleri hekimlere “hekimlik ehliyeti”ni, hekimlikteki performanslarını tahmin etmeye yarar kalitedeki sınavlarla veriyor. (Yaptıkları sınavların sadece yazılı sınav olmadığını, uygulamalı sınavların da olduğunu belirtelim)
Bizim sınavlarımızla ilgili böyle bir çalışma var mı?
Tıp fakültesinde yaptığımız sınavlardan alınan puan “öğrencilerimize sağlığın korunması ve geliştirilmesi görevini emanet edebiliriz” kararını gönül rahatlığıyla alabileceğimizi gösteriyor mu?
Sınavlarımızın kalitesini nasıl belirliyoruz?
Sınavlarımızın geçerli ve güvenilir olduğunun belgesini bir gün biri çıkıp sorduğunda verebileceğimiz cevap var mı?
Tıp fakültesinde yapılan sınavları düşünün. Test soruları, pratikte karşılaşılmayacak ayrıntıları sorgulamıyor mu? Sözlü veya uygulamalı sınavlarda standardize bir yaklaşım sergiliyor muyuz? Standardize bir düzende, öğrenciler sözlü sınav jürilerinde hangi hocadan sınava gireceğini mi, yoksa gerçekten yeterli olup olmadığını mı önemserdi?
Öğrenciler saatlerce çalışıp sınavdan sonra neredeyse hepsini unutmuyor mu?
Gerçek hayatta kullanacağı bilgileri sorgulayan bir sınavda sizce böyle bir durum olur mu?
Sonucuna göre "hekimlik ehliyeti" verdiğimiz sınavların kalitesi hakkında somut bir delilimiz yoksa sınav yapmamızın amacı ne?
Dostlar alışverişte mi görsün?
Tıp eğitimi alanından bilgiler için takip etmeniz önerilir: https://twitter.com/tipegitim
Kâmil Vâsık Yûzey