Şimdi de çocuklarda sarılık salgını

Dünya Sağlık Örgütü dikkat çekti:

Tarih: 15 Nisan 2022

Konu: Çocuklarda nedeni bilinmeyen sarılık salgını

 

Geçen hafta itibari ile

Avrupa’da 11 ülkeden ve

Amerika’dan 169 vaka.

Nedeni bilinmeyen akut sarılık vakaları:

En çok bildirim İngiltere’den.

İspanya, Danimarka, Hollanda,

İtalya, Norveç, Fransa ve

dün de Japonya’dan bir vaka bildirimi.

Vakaların yaş dağılımı 1 ay ile 16 yaş arası.

Vakaların yaklaşık %10’u karaciğer nakli

gerektirecek kadar ileri.

Bilinen bir ölüm bildirilmiştir.

 

Çocuklarda Sarılık

Bildirilen vakaların klinik belirtileri:

Akut sarılık denilen karaciğer iltihabı.

Vakalarda şiddetli akut sarılık

ortaya çıkmadan önce

karın ağrısı, ishal, kusma bildirilmiş.

Ayrıca laboratuvar ile

karaciğer testlerinin bozulduğu gösterilmiştir.

Karaciğer testleri bozukluğu ile birlikte

sarılık belirtileri de bildirilmiştir.

Vakaların çoğunda

yüksek ateş ölçülmemiştir.

 

Klasik Beşli: Sarılık Virüsleri

Bilinen virüslere bağlı sarılık etkenlerine

hepatit (sarılık) virüsleri adı verilir.

Bunlar Hepatit virüsleri A, B, C, D ve E’dir.

Ne var ki bildirilen

çocuk sarılık vakalarının hiçbirinde

bunlar tespit edilmemiştir.

Başka ülkelere seyahat öyküsü tanımlanmamıştır.

 

Adenovirüs mü, Koronavirüs mü?

Bu konuda tartışmalar yoğun.

Hatta aşıyı da işaret edenler var.

Peki etken sarılık virüsleri değilse, nedir?

Vakaların büyük çoğunluğunda

Adenovirüs tespit edildi.

Yine test edilenlerin az bir kısmında da

Koronavirüs tespiti var.

İkisinin birlikte görüldüğü vakalar da

dikkat çekmiştir.

Peki sarılık sorumlusu Koronavirüs mü

Adeno virüs mi?

Ya da her ikisi mi?

Son zamanlarda altta yatan etkenin

Adenovirüs olduğuna dair

bir hipotez ileri sürüldü.

Ancak vakalardan tespit edilen

Adenovirüs tip 41 ile

şimdiye kadar benzer ağır bir tablo

ilişkilendirilmemiştir.

 

Adenovirüsler

Adenovirüsler, genellikle kendi kendini

sınırlayan enfeksiyonlara neden olan

yaygın virüslerdir.

İnsandan insana bulaşır.

En yaygın bilinen hastalık şekli, solunum yolu hastalıklarıdır.

Ancak türüne bağlı olarak

gastro-enterit (mide veya bağırsak iltihabı),

konjonktivit (göz nezlesi) ve

mesane enfeksiyonu gibi

başka hastalıklara da yol açabilir.

İnsanlarda hastalık yapabilen 50'den fazla

Farklı Adenovirüs türü vardır. 

Son salgında tespit edilen

Adenovirüs tip 41,

genellikle solunum belirtilerinin eşlik ettiği

ishal, kusma ve ateş ile kendini gösterir.

Etkilenen çocukların büyük çoğunluğuna

Covid-19 aşısı yapılmadığından,

Covid-19 aşılarının yan etkileriyle ilgili

hipotezler şu anda desteklenmemektedir. 

Var olan riski tam olarak değerlendirmek ve

yönetmek için diğer bulaşıcı ve

bulaşıcı olmayan nedenlerin

ayırıcı tanıda dikkate alınması gerekir.

Şüpheli etken olan Adenovirüslere karşı

henüz bir aşı yok.

 

Tedbirli Ol!

Dünya Sağlık Örgütü;

mevcut bilgilere dayanarak,

İngiltere veya

vakaların tespit edildiği diğer ülkelerle

seyahat ve/veya ticaret konusunda

herhangi bir kısıtlama önermemektedir.

Kontrol ve önlem için,

vakaları belirlemek ve

nedenini araştırmak için

daha fazla bilimsel çalışma

yapılması gerekiyor.

Adenovirüs ve diğer

yaygın solunum yolu enfeksiyonları için

Covid-19 pandemisinde

uyguladığımız bilinen önlemler ile,

düzenli el yıkama ve

öksürürken, aksırırken

daha dikkatli olmak gereklidir.

 

Anne-Babalar Dikkat!

Dünya Sağlık Örgütü;

Başta İngiltere ve Amerika’da 

çocuklar arasında görülen

şiddetli sarılık vakaları nedeni ile

bir uyarı yayınladıktan sonra, 

anne babalar hangi belirtilere dikkat etmeli?

Sarılık, karaciğerin iltihaplanmasıdır.

Akut sarılık, genellikle belirtileri

hızlı bir şekilde ortaya çıkan ve

altı aydan fazla sürmeyen

iltihaplanmayı ifade eder. 

Sarılık belirtileri geniş kapsamlıdır.

Birçok yaygın hastalıkla karışır.

 

Sarılıklı Çocuk

Sarılıklı bir çocukta

ateş (düşük dereceli veya hafif),

yorgunluk,

eklem veya kas ağrısı,

iştahsızlık veya mide bulantısı,

ishal ve kusma görülebilir.

Çocuklarda özellikle karaciğerin bulunduğu

sağ üst karın bölgesinde karın ağrısı veya

hassasiyet olabileceği unutulmamalıdır.

Bir çocuğun karnında şiddetli ağrı

belirtisi başladığında,

çocuğun acil tıbbi yardıma

başvurması önemli.

Bazı çocukların daha koyu idrarı veya

soluk veya kil renkli dışkıları olabilir.

İlk değişiklik gözlerde:

Beyaz kısım sararır.

Sarılıkta derinin rengi de sararır.

Sarılığın ayırt edici bir işaretidir.

Bazen karaciğer iltihabı olmasına rağmen,

sarılık belirtisi göstermemesi de mümkündür.

 

Sarılık Aşıları

Bilinen sarılık nedeni virüslerden

bazılarının aşıları var.

Aşılar sarılık virüsüne karşı

koruyuculuk sağlar.

Örneğin B tipi sarılık bazı durumlarda

Karaciğer kanserine kadar ilerleyebilir.

Bu nedenle sarılık aşıları ihmal edilmemeli.

 

 

Prof. Dr. Ramazan İnci

Tıbbi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı

İletişim: dr.ramazan.inci@gmail.com