Nöroloji uzmanı Bülent Boz yazdı: Polikliniklerdeki Pregabalin Bağımlılığı Sorunu

medikritik Çar, 23/10/2019 - 18:05

Polikliniklerde madde bağımlılarının hekimleri ilaç yazmaya
zorlaması, uzun zamandır bilinen bir sorundur. Bu sorun büyük hastanelerden çok,
hastaların hekimlere daha kolay ulaşma imkânı bulduğu, güvenlik önlemlerinin
daha düşük olduğu periferdeki ve küçük hastanelerde rastlanmaktadır. Son birkaç
seneye kadar hekimler, hastane yönetimleri ve alınan güvenlik önlemleri ile kısmen
idare edilebilir olan bu durum, günümüzde değişik bir boyuta taşınmıştır.

Önceden toplumda benzodiazepin, amfetamin grubu ilaçlar ve
kenevir türevlerinin bağımlılığı daha sık görülürken, geçen yıllarda ABD
destekli çeteler ve terör örgütleri eliyle narkotik analjezik kullanımı (başta Eroin
olmak üzere) katlanarak artmıştır. Bu durumla paralel olarak, poliklinikleri
Lyrica jenerik ismine sahip Pregabalin molekülünü yazdırmak için taciz eden
yeni bir madde bağımlısı grup gelişmiştir (ilaç firma tarafından ağrı kesici ve
anti-epileptik olarak pazara çıkarılmıştır).

Literatür incelendiğinde, Lyrica’nın eroin bıraktırma
tedavisinde başarılı olduğunu gösteren çalışmalara rastlanabileceği gibi, bundan
daha büyük oranda, eroin bağımlılarının Lyrica kullanma davranışı da
geliştirdikleri, dahası Lyrica kullanımının Eroin’e geçiş öncesi bir basamak
olduğu görülecektir. Bunun yanı sıra, Lyrica kapsüllerinin açılarak damar
yoluyla enjeksiyonunun yapıldığı, sahadaki hekimler tarafından bilinmektedir.
Kısacası, 19. yüzyılın sonunda icat edilen ve akabinde Bayer firması tarafından
legal şekilde pazarlanan Eroin ilacının, bağımlılık ve ölüm bildirimlerinin
artması üzerine devletler tarafından yasaklanmasına benzer bir sürecin başında
olduğumuzu söyleyebiliriz (ilaç firmalarının yüzyıl öncesinden daha nüfuzlu
olması gibi bir ayrıntı hariç).

Geçen günlerde bir meslektaşımızı poliklinikte boğazından
yaralayan kişi de yine Lyrica ve Eroin bağımlısıdır. Bu haberin birçok haber
kanalında “sağlıkta şiddet” başlığı altında tartışılması yanlış olmuştur.
Sağlıkta şiddet elbette toplumda var olan ve çözümü için birçok kurumun
işbirliği yapmasını gerektiren bir olgudur. Buradaki sorun ise sağlıkta şiddet
başlığına indirgenemez, madde bağımlılığı ve ikincil toplumsal etkileri belki
onunla komşu bir sorundur ama sebepleri ve çözümü kabul edilmelidir ki daha farklıdır.

Madde bağımlılığı ile mücadelenin, polisiye tedbirler,
terörle mücadele, AMATEM ve rehabilitasyon merkezlerinin sayısının
arttırılması, genç işsizliğinin azaltılması, eğitim programları gibi birçok
ayağı vardır. Ancak piyasada kolayca bulunan bir ilacın, etkileri ve sonuçları
biliniyorken kısıtlanması da şüphesiz ki gereklidir.

Bu amaçla son zamanlarda Sağlık Bakanlığı çeşitli önlemler
aldı. Lyrica önce normal reçete kapsamından çıkarılarak kırmızı reçete
kapsamına alındı. Daha sonra sadece üçüncü basamak hastanelerde (eğitim
araştırma hastaneleri ve üniversiteler) 3 aylık rapor düzenlenerek
yazılabilmesi halinde geri ödeme kapsamına alındı. Bu önlemler kesinlikle doğru
adımlardır. Ancak yeterli değildir. Madde bağımlılarının polikliniklerdeki
tacizlerine son vermesi için, ilacın kesinlikle yazılamıyor olduğunu bilmeleri
gerekir. Ancak ilaç hala ilgili branşların uzman hekimleri tarafından renkli
reçete sistemine yazılınca, SGK tarafından karşılanmasa da kişiler tarafından
eczanelere bedeli ödenerek alınabilmektedir. Zaten birçok madde bağımlısı,
güvenceli bir işte çalışmıyor olduğundan, ilacı eskiden de hekime yazdırıp
parayla satın alma şeklinde temin etmekteydi.

Atılan adımların sonuç verici olması için, ilaç üzerinde
daha yoğun bir kısıtlanma uygulanmalıdır. Belki reçete kapsamından çıkarılması
ya da en azından sadece seçilmiş merkezlerde yazılabilmesi gibi önlemler
faydalı olabilir. Çünkü ağrı tedavisinde, narkotikler de dahil olmak üzere
birçok alternatif molekül bulunduğu gibi, ilaç bugün epilepsi tedavisinde
neredeyse hiç kullanılmamaktadır. Toplumsal bir sorun apaçıkken, bunu
derinleştirecek ve polikliniklerde başka sorunlara yol açacak bir ilacın
üzerindeki denetim oldukça önemlidir.

İşin bundan sonrası Sağlık Bakanlığı ile uzmanlık
derneklerinin ortak yaklaşımına düşmektedir. Çok yakın bir zamanda, Türk
Nöroloji Derneği, bazı ilaçların SGK tarafından geri ödeme kapsamına alınması
için Danıştay’a haklı bir dava açmıştır; ancak bu davanın kapsamını
incelediğimizde ne yazık ki Pregabalin’in geri ödeme kapsamına alınma talebinin
de bulunduğunu görüyoruz. Türk Nöroloji Derneği yönetim kurulu üyeleri, tahmin
edileceği üzere, büyük, güvenlikli ve hastaların zor ulaştığı merkezlerde
çalışmakta ve yarı yalıtık halleriyle sorunu yakından tanımamaktadır. Sahadaki
binlerce Nörolog, FTR uzmanı ve Ortopedi doktoru ise madde bağımlılarının
yarattığı tehlikenin ortasında ve korumasızdır. Hiçbir polikliniğin kapısında
polis kontrol noktası bulunmaz. Dolayısıyla davacı konumundaki derneğimiz
şikayetini gözden geçirmeli ve Lyrica için Sağlık Bakanlığı’nın uyguladığı
kısıtlamayı desteklemeli, hatta arttırılmasından yana olmalıdır.

Öte yandan Nöroloji, FTR, Ortopedi uzmanlık dernekleri, AMATEM yetkilileri ve Sağlık Bakanlığı’nın ilgili kurulları ortak bir masa oluşturmalı, toplumda büyüyen narkotik madde bağımlılığı ve şüpheli ilaçlar konusunda bir yol haritası çizilmelidir. En son meslektaşımız Kadir Songür’ün bir bağımlı tarafından yaralanmasıyla yeniden gündeme gelen bu sorunun çözümünde artık vakit kaybedilmemelidir. Meslektaşımıza geçmiş olsun dileklerimizi gönderiyor, yeni hadiselerin yaşanmaması için harekete geçilmesini umuyoruz.

Bülent Boz

Nöroloji Uzmanı

Yorumlar

Kevincor (doğrulanmamış) Cu, 11/07/2025 - 16:42

what to consider as budget when running pharmacy store <a href=" https://an-gesehen.de/user/xggbqnyssh/ ">big pharmacy online</a> or <a href=" https://maps.google.com.ng/url?q=https://medismartpharmacy.com ">claritin d pharmacy counter</a>
https://www.google.tk/url?sa=t&url=https://medismartpharmacy.com doctor prescription
[url=https://www.google.gp/url?sa=t&url=https://medismartpharmacy.com]student store pharmacy hours[/url] adipex pharmacy coupon and [url=https://www.stqld.com.au/user/vaaaecjmql/]rhinocort online pharmacy[/url] best online pharmacy that does not require a prescription in india

Richardnew (doğrulanmamış) Cu, 11/07/2025 - 18:15

п»їlegitimate online pharmacies india <a href=" http://forum.orangepi.org/home.php?mod=space&uid=5452486 ">india pharmacy mail order</a> or <a href=" http://images.google.by/url?q=http://indomedsusa.com ">best india pharmacy</a>
https://www.google.ml/url?sa=t&url=http://indomedsusa.com Online medicine home delivery
[url=https://www.google.com.mx/url?sa=t&url=https://indomedsusa.com]pharmacy website india[/url] Online medicine home delivery and [url=http://mail.empyrethegame.com/forum/memberlist.php?mode=viewprofile&u=4…]п»їlegitimate online pharmacies india[/url] best online pharmacy india

ThomasGeock (doğrulanmamış) Cu, 11/07/2025 - 21:58

medicine in mexico pharmacies <a href=" https://bebele.ru/user/fvhbqeswxn/ ">п»їbest mexican online pharmacies</a> or <a href=" https://terraguitar.net/index.php?name=Info&url=meximedsexpress.com ">mexican pharmaceuticals online</a>
http://www.boosterblog.net/vote-146-144.html?adresse=meximedsexpress.co… mexican drugstore online
[url=https://cse.google.am/url?sa=t&url=https://meximedsexpress.com]buying from online mexican pharmacy[/url] reputable mexican pharmacies online and [url=https://www.majma.ly/user/rnlexoqquy/]buying from online mexican pharmacy[/url] purple pharmacy mexico price list

Kevincor (doğrulanmamış) Ct, 12/07/2025 - 09:00

percocet online pharmacy <a href=" http://sotoycasal.com/user/tvyutvqrpc/ ">Etodolac</a> or <a href=" https://www.google.im/url?q=https://medismartpharmacy.com ">best online pharmacy to buy viagra</a>
http://forum.exkinoray.tv/away.php?s=http://medismartpharmacy.com buspar online pharmacy
[url=http://webmail.cdlbh.com.br/redir.php?http://medismartpharmacy.com/]med… store pharmacy[/url] navarro pharmacy store locator and [url=https://www.donchillin.com/space-uid-458737.html]how much does viagra cost at the pharmacy[/url] princeton university store pharmacy

Richardnew (doğrulanmamış) Ct, 12/07/2025 - 09:42

Online medicine order <a href=" https://lifnest.site/user/sgrgvqwnbdsgrgvqwnbd/?um_action=edit ">indian pharmacy</a> or <a href=" https://toolbarqueries.google.com.mx/url?sa=t&url=https://indomedsusa.c… ">indian pharmacies safe</a>
http://goodadvices.com/?URL=indomedsusa.com india online pharmacy
[url=https://www.yourpshome.net/proxy.php?link=https://indomedsusa.com]Online medicine home delivery[/url] indian pharmacy and [url=https://bebele.ru/user/oesxdfmalj/]buy prescription drugs from india[/url] Online medicine home delivery

ThomasGeock (doğrulanmamış) Ct, 12/07/2025 - 13:33

best online pharmacies in mexico <a href=" https://dan-kelley.com/user/ofxdntnzan/?um_action=edit ">mexican border pharmacies shipping to usa</a> or <a href=" https://toolbarqueries.google.co.ug/url?sa=t&url=https://meximedsexpres… ">pharmacies in mexico that ship to usa</a>
https://clipperfund.com/?URL=https://meximedsexpress.com:: mexican online pharmacies prescription drugs
[url=https://maps.google.ba/url?q=https://meximedsexpress.com]mexican online pharmacies prescription drugs[/url] buying from online mexican pharmacy and [url=http://orbita-3.ru/forum/index.php?PAGE_NAME=profile_view&UID=12851]mex… drug stores pharmacies[/url] best online pharmacies in mexico

Alvinchaws (doğrulanmamış) Ct, 12/07/2025 - 17:55

viagra from mexico pharmacy <a href=" http://jonnywalker.net/user/dkppcglspd/ ">buy viagra from us pharmacy</a> or <a href=" https://maps.google.com.fj/url?q=https://medismartpharmacy.com ">buy isotretinoin online pharmacy</a>
https://www.allegiancefund.com/offsite-amertrust/medismartpharmacy.com/… pharmacy viagra cost
[url=https://maps.google.ae/url?q=https://medismartpharmacy.com]renova online pharmacy[/url] doxepin pharmacy and [url=https://voicebyjosh.com/user/jwrqkzdxxg/]viagra discount pharmacy[/url] hong kong pharmacy ambien

Richardnew (doğrulanmamış) Pa, 13/07/2025 - 01:00

Online medicine order <a href=" https://chinaexchangeonline.com/user/wtaokjnevy/?um_action=edit ">п»їlegitimate online pharmacies india</a> or <a href=" http://www.jschell.de/link.php?url=indomedsusa.com&goto=google_news ">india pharmacy</a>
https://cse.google.com.ph/url?q=https://indomedsusa.com top 10 pharmacies in india
[url=https://toolbarqueries.google.co.ug/url?q=http://indomedsusa.com]п»їlegitimate online pharmacies india[/url] top online pharmacy india and [url=http://asresin.cn/home.php?mod=space&uid=16724]top 10 online pharmacy in india[/url] buy prescription drugs from india

Kevincor (doğrulanmamış) Pa, 13/07/2025 - 01:11

eckerd pharmacy store locator <a href=" http://umsr.fgpzq.online/home.php?mod=space&uid=59294 ">amoxicillin uk pharmacy</a> or <a href=" http://classifieds.wattajuk.com/go/?http://medismartpharmacy.com/ ">propecia pharmacy direct</a>
http://radio.sodazaa.com/outlink.php?url=https://medismartpharmacy.com mexican pharmacy wellbutrin
[url=https://maps.google.com.pr/url?q=https://medismartpharmacy.com]spanish pharmacy online[/url] metoprolol succinate online pharmacy and [url=https://armandohart.com/user/dmjwrrvhhy/?um_action=edit]best australian online pharmacy[/url] online med pharmacy

ThomasGeock (doğrulanmamış) Pa, 13/07/2025 - 04:50

purple pharmacy mexico price list <a href=" https://wowanka.com/home.php?mod=space&uid=209859 ">mexico drug stores pharmacies</a> or <a href=" https://riggisberg.ch/Calendar2/calendar/remoteEvent/3251ba8e44d0823501… ">best online pharmacies in mexico</a>
https://www.google.mu/url?q=https://meximedsexpress.com buying prescription drugs in mexico online
[url=http://images.google.com.ly/url?q=https://meximedsexpress.com]reputable mexican pharmacies online[/url] medication from mexico pharmacy and [url=https://sportavesti.ru/forums/users/kkokkik46-2/]buying prescription drugs in mexico online[/url] buying prescription drugs in mexico online

Richardnew (doğrulanmamış) Pa, 13/07/2025 - 13:51

indian pharmacy <a href=" http://www.seafishzone.com/home.php?mod=space&uid=2199929 ">best online pharmacy india</a> or <a href=" https://www.google.se/url?q=https://indomedsusa.com ">Online medicine order</a>
https://www.google.co.ck/url?sa=t&url=https://indomedsusa.com buy prescription drugs from india
[url=https://www.google.com.om/url?sa=t&url=https://indomedsusa.com]reputable indian online pharmacy[/url] online pharmacy india and [url=https://shockingbritain.com/user/zjkouudpzq/]reputable indian pharmacies[/url] top online pharmacy india

ThomasGeock (doğrulanmamış) Pa, 13/07/2025 - 17:02

reputable mexican pharmacies online <a href=" https://stgqahub.blended.co/dlxenyjlog/ ">reputable mexican pharmacies online</a> or <a href=" http://www.freewho.com/whois/?q=meximedsexpress.com ">purple pharmacy mexico price list</a>
http://americanpatriotbeer.com/verify.php?redirect=http://meximedsexpre… medication from mexico pharmacy
[url=http://www.srbb.nl/?URL=https://meximedsexpress.com/]mexican rx online[/url] mexican drugstore online and [url=https://www.telefon-ads.info/user/gkqulpwubb/?um_action=edit]mexico drug stores pharmacies[/url] mexico drug stores pharmacies

Yeni yorum ekle

Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.
Metin biçimleri hakkında

Plain text

  • Hiç bir HTML etiketine izin verilmez
  • Web sayfası adresleri ve e-posta adresleri otomatik olarak bağlantılara dönüşür.
  • Satır ve paragraflar otomatik olarak bölünür.