Dünyamızı değiştiren hastalık: Covid-19

Tıbbi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları

Adı üstünde; mikropları ve hastalıklarını inceleyen bilim alanı. Uzmanlık alanının altın döneminde.

Aslına bakılırsa, mikroplar söz konusu ise mikrobiyoloji hep gözde.

 

MİKROPLARA KARŞI

Sterilizasyon,

Dezenfeksiyon,

İzolasyon,

Karantina,

Antibiyotik

Temizlik,

Sosyal mesafe,

Maske meseleleri

Hepsi de mikroplardan kaçınmak için.

 

MİKROPLARLA YAŞAMAK

Oysa bilinen konu;

Bizi biz yapan floramız.

Yani vücudumuzun içini ve dışını

Çepeçevre kaplayan mikroplar alemi.

Sayıca o kadar çokturlar ki,

İnsan hücre sayısı onların sayısının yanında önemsiz kalır.

Mikroplar insansız yaşayabilir doğada,

Ancak insan mikropsuz yaşayamaz.

Mikropsuz bir yaşam mümkün mü?

Bunun ilk deneylerini Pastör yaptı.

İnsan florası yaşam demektir.

Mikroplarla kurduğumuz dengeyi bozmamalı.

Gereksiz ve uygunsuz antibiyotik kullanma mesela,

Mikropların kanına girme.

Daha pek çok dengeyi bozacak uygulamalar,

Mikroplardan arınmış bir dünya mümkün mü?

Elbette değil.

O halde mikroplarla yaşamayı öğrenmeliyiz.

Simbiyotikçe.

 

MİKROPLARIN SALGIN TARİHİ

Mikroplar ve salgınlar tarihine baktığımızda;

Mikroplar aracı olarak kullanılmışlardır.

Sömürgecilik için.

Batı medeniyetinde örnekleri var.

 

Salgın hastalıklar salt insanı hedef almıyor.

Devletlerin sosyal, biyolojik, ekonomik ve

kültürel geleceklerini de hedef alıyor.

Örnekleri çok.

2004 kuş gribi.

Kümesteki tavuğumuzu kurban aldı.

Daha önceleri AIDS,

Kolera salgınları,

 

Şimdilerde;

Keneler ve Kırım Kongo Kanamalı ateşi,

halen etkisi süren Koronavirüs ve Covid-19.

 

Geçmişteki salgınlardan ders çıkarmalıyız,

Gelecek salgınları yönetebilmek için.

Korunma ve kontrol önemli,

Aşı ise bilimin armağanı.

 

COVİD-19 ÇAĞI

Covid-19 çağındayız.

Hep beraber yaşıyoruz.

Ama etkileri şimdiden hesaplanmaz.

Kimimiz öldük,

Kimimiz hastalandık,

Kimimiz iflas bayrağını çekti.

Sosyal, ekonomik hayat normale dönmedi henüz

Uzaktan eğitime mahkum olduk.

Okullar kapalı,

Öğrenciler ve öğretmenler izole.

 

DÜNYAYI DEĞİŞTİREN ON İKİ HASTALIK

Türkçe’de yayınlanan

Irwın W Sherman’ın kitabının adı.

Şimdilerde 6. Baskı.

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’ndan.

Aşağıdaki bilgiler kitaptan derleme.

 

Evet

dünyayı değiştiren önceki 12 hastalığa gelince;

Henüz tıbbın gelişmediği dönemler;

 

Porfiri ve hemofili

O zamanlardaki İspanya, Almanya ve

Rusya gibi devletlerin  siyasi hayatını etkilemiştir.

 

Patates Mantar Hastalığı

İrlanda'yı açlığa mahkum etmiş ve

Yeni dünyaya göç dalgası başlatmıştır.

Ayrıca Osmanlı Devleti ile İrlanda arasında

Tarihi dostluk köprülerini kurdurmuştur.

 

Kolera salgınlarına gelince;

Hijyenin önemini bize göstermiş,

Ağızdan sıvı tedavisinin bulunmasına neden olmuştur.

 

Çiçek hastalığı ise;

90 öncesi kuşakların kollarında emaresi vardır.

Benim de.

Aşı bir hastalığın kökünün kazınmasını sağlamıştır.

 

Veba

Kara veba, korkunç hastalık.

Adeta bir kıran.

Üzerinde en çok konuşulan, korkulan.

Karantina o günlerden bize kalan uygulama.

 

Verem

Her dönem sağlık sorunu.

Zayıflatılmış canlı aşı,

BCG.

Ancak şimdilerde çoklu ilaç direnci

Yeni tehdit.

 

Frengi

Kimyasal ilaç tedavisinin önünü açmış bir

Cinsel temas yolu ile bulaşan hastalık.

 

Sıtma ve Sarı humma

Sivrisineklerle bulaşan hastalıklar.

Vektörlerle mücadelenin ve kontrolünün önemini öğretti.

 

Geçen yıla kadar mevsimsel grip bir döngü halinde.

Aşı tam kontrol sağlayamadı.

İzolasyon ve evde istirahat önemli.

Ayrıca AIDS henüz kökü kazınabilmiş değil.

 

SALGINLARDAN DERS ÇIKARMAK

Bütün bu olan biten salgınlar ve

hastalık tarihinden çıkaracağımız ders:

Geçmiş salgınları anlamak,

Gelecekteki salgınlara

şimdiden daha iyi hazırlanmak.

 

Her hastalığın seyri, bulaşma biçimleri ve

etkenleri/nedenleri farklı bunu anladık.

Hastalıklara bakış biçimimiz değişti.

Kamusal sağlık ve uygulamalarının önemini kavradık.

Gelecekteki felaket ve salgınlara korku ile değil,

Akıl ve bilimle yaklaşmanın önemini kavradık.

 

GELECEK AYDINLIKTIR

Covid-19 beklenmedik şekilde karşımıza çıktı.

Sıkıntılar yaşadık çok.

Ama gelecek umudumuzu kaybetmedik

Ne bilimden ne de aşıdan.

Gelecek aydınlıktır,

Her şeye karşın.