Hayvanlarda antibiyotik kullanımı azalıyor

Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), Avrupa İlaç Ajansı (EMA) ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından yayınlanan son rapora göre, gıda değeri taşıyan hayvanlarda antibiyotik kullanımı azaldı ve oran artık insanlara kıyasla daha düşük.

Tek Sağlık yaklaşımını benimseyen üç AB kurumunun raporu, 2016-2018 yılları için Avrupa'da antibiyotik tüketimi ve antimikrobiyal direncin (Antimicrobial resistance-AMR) gelişimi hakkında veriler sunuyor. Gıda değeri taşıyan hayvanlarda antibiyotik kullanımındaki önemli düşüş, kullanımı azaltmak için ülkeler düzeyinde alınan önlemlerin etkili olduğunu gösteriyor. Gıda değeri taşıyan hayvanlarda 2016 ve 2018 yılları arasında polimiksin isimli antibiyotik grubunun kullanımı neredeyse yarı yarıya azaldı. Polimiksinlerin hastanelerde çoklu ilaca dirençli bakterilerle enfekte hastaları tedavi etmek için kullanıldığı göz önünde bulundurulduğunda bu oldukça önemli bir gelişme.

AB'deki antibiyotik kullanım durumu ülkeye ve antibiyotik sınıfına göre önemli ölçüde değişiklik göstermektedir. Örneğin aminopenisilinler, 3. ve 4. kuşak sefalosporinler ve kinolonlar(florokinolonlar ve diğer kinolonlar) insanlarda gıda değeri taşıyan hayvanlardan daha fazla kullanılırken, polimiksinler ve tetrasiklinler gıda değeri taşıyan hayvanlarda insanlardan daha fazla kullanılmaktadır.

Raporla birlikte, hem insanlarda hem de gıda değeri taşıyan hayvanlarda karbapenemler, 3. ve 4. kuşak sefalosporinler ve kinolonların kullanımının, Escherichia coli enfeksiyonlarında bu antibiyotiklere direnç ile ilişkili olduğu da gösterildi. Rapor ayrıca hayvanlarda antimikrobiyal tüketim ile gıda değeri taşıyan hayvanlardan elde edilen bakterilerde AMR arasındaki bağlantıları da tanımlıyor ve bunu da insanlardaki bakterilerde AMR ile ilişkilendiriliyor. Örnek olarak Campylobacter spp. gıda değeri taşıyan hayvanlarda bulunan ve insanlarda gıda kaynaklı enfeksiyonlara neden olan bakteri gruplarından biridir. Rapor hayvanlarda bu bakterilerdeki direnç ile insanlarda aynı bakterideki direnç arasında ilişkiyi ortaya koyuyor.

AMR, ciddi bir ekonomik yük oluşturan önemli bir küresel halk sağlığı sorunudur. EFSA, EMA ve ECDC işbirliğiyle uygulanan Tek Sağlık yaklaşımı ve bu raporda sunulan sonuçlar, sağlık sektörlerinde ulusal, AB ve küresel düzeyde AMR ile mücadeleye yönelik çabaların sürdürülmesini gerektirmektedir.

 

 

ECZ. ASIM EMRE BİÇER

 

KAYNAKLAR

  1. https://www.ema.europa.eu/en/news/use-antibiotics-animals-decreasing
  2. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/antimicrobial-resistance#:~:text=What%20is%20antimicrobial%20resistance%3F,spread%2C%20severe%20illness%20and%20death.