Sağlık çalışanlarına şiddet, toplumumuzun kanayan yarası olmakla beraber, mevcut kanunlar çerçevesinde sanıkların, toplum vicdanında yeteri kadar ceza almaması da ayrı bir sorun teşkil etmekteydi. Sağlık personeline her zamankinden daha çok ihtiyaç duyduğumuz bu salgın günlerinde, sağlık çalışanlarını korumak için Türk Ceza Kanunu’nda da sağlık çalışanları lehine bir düzenleme yapmak kaçınılmaz oldu.
Mecliste kabul edilen düzenlemeye göre ;
“Kamu ve özel sağlık kurumlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebi ile işlenen 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda yer alan kasten yaralama(madde 86), tehdit (madde106), hakaret (madde125) ve görevi yaptırmamak için direnme (madde 265) suçlarında
İlgili kanunlara göre tayin edilecek cezalar yarı oranında arttırılır
Türk Ceza Kanunu’nun 51. Maddesinde düzenlenen hapis cezasının ertelenmesi ve Ceza Muhakemesi Kanunun 231 inci maddesinde düzenlenen hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükümleri uygulanmaz”
“Şiddetin vuku bulduğu sağlık kuruluşunda, faile veya yakınına mağdurun verdiği hizmeti verebilecek başka sağlık personeli bulunması halinde hizmet diğer personel tarafından getirilir.”
Kabul edilen düzenlemeye göre özel hastanede veya kamu hastanede çalışılıyor olması, hekim ye da hemşire veyahut hastabakıcı vs olması fark etmeksizin, sağlık çalışanına karşı görevleri sebebi ile işlenecek yukarıda sayılı suç türlerinde verilecek ceza belirlendikten sonra, bu ceza yarı oranında arttırılacaktır.
Belirtilen suçların nitelikli halleri gerçekleşmişse, örneğin yaralama suçunun silahla işlenmesi bu suçun nitelikli halidir, temel ceza üzerinden verilecek ceza yarı oranında arttırılır. Eğer ki kişi bir başka kişiyi silah kullanmak sureti ile , basit tıbbı müdahale ile de giderilmeyecek şekilde yaralamışsa, bu kişiye en az 1 yıl , silah kullanması sebebi ile de yarı oranında artırım yapılarak 1,5 yıl hapis cezası verilir. Şartları mevcutsa bu ceza hakkında çoğunlukla hükmün açıklanmasının geri bırakılması veya hapis cezasının ertelenmesi hükümleri uygulanır. Oysa sağlık personeli lehine olarak eklenen yeni kanun maddelerine göre değerlendirme yapacak olursak yukarıda bahsedilen örnek olay sağlık personeline karşı işlendiğinde belirtilen en az 1,5 yıllık ceza yarı oranda arttırılacaktır. Yani sanığa en az 2 yıl 3 ay hapis cezası verilecektir. Bu suç hakkında da hükmün açıklanmasının geri bırakılması veya hapis cezasının ertelenmesine dair kanun maddeleri uygulanmayacaktır.
Gelen bu maddeler ile hem özel hem de kamu kurumlarında çalışan sağlık personelleri ceza kanunu kapsamında kamu görevlisi sayılacağı öngörülmüştür. Bu da pek çok suç türünde zaten kendi başına nitelikli bir hal olmakla beraber , faile daha ağır yaptırım uygulanmasını gerektirir.
Yine kısmen yeni bir yenilik olarak gelen çekilme hakkı da sağlık personeli lehine önemlidir. Mevcut mevzuata göre zaten hekimler, kendilerine şiddet uygulayan kişiyi tedavi edebilecek bir başka hekim varsa, kendilerine şiddet uygulayan faile hizmet vermeme hakkına sahipti. Gelen bu kanun ile söz konusu hak hem Türk Ceza Kanunda yer almış oldu, hem bu haktan diğer sağlık çalışanları da yararlanmış oldu hem de bu uygulamanın, sağlık personeline şiddet uygulayan kişinin yakını için de geçerlilik kanmasının önü açılmış oldu. Ama unutulmaması gerekir ki buradaki en önemli kıstas mevcut sağlık kurumunda , mağdur sağlık personeli ile aynı donanımda bir başka personelin bulunması bu kanun maddesinin uygulanabilmesi için şarttır. Örneğin sağlık kurumunda tek kalp cerrahı hekimi mevcut ise ve bu hekim hakarete uğramış ise, bu hekimin kendisine hakaret eden kişiye veya onun yakınına bakma sorumluluğu devam eder. Eğer ki başka bir kalp cerrahı mevcut ve söz konusu hastalara bakabilecek ise mağdur hekim kendisine hakaret eden kişiye veya yakınına hizmet vermeme hakkına sahiptir.
Getirilen düzenleme ile sağlık personeline şiddetin cezası olukça yükseltilmiş sağlık personeli koruma altına alınmak istemiştir. Umut ederim ki işe yarar ve bu şiddet son bulur…
Avukat Merve YİĞİT
İstanbul Barosu
Yeni yorum ekle