Bugün son hastam Türkmenistan’dandı.
42 yaşında, topu topu 12 yıl önce tip 1 diyabet tanısı konulmuştu.
Diyabete bağlı olan komplikasyonların neredeyse tümü gelişmişti. Gözler, böbrekler, sinirler…Tüm dokular diyabetten artık geri dönüşümsüz ve ağır bir şekilde etkilenmişti.
Uzun zamandır bu kadar ağır komplikasyonları gelişmiş bir Tip 1diyabetik muayene etmemiştim.
Unuttuğum eski, asistanlık zamanlarımda muayene ettiğim tip 1 diyabetikleri hatırladım. Tip 1 diyabet tanısı konulduktan 7-8 yıl sonra organ hasarları başlardı. 10 yılı geçip de komplikasyonu olmayan hasta çok nadirdi. Bu tür hastaları o zaman çok sık görürdük.
Halbuki şimdi, diyabeti 20-30 yıl önce başladığı halde, iyi takip edilen Tip 1 diyabetiklerin neredeyse tamamında en ufak bir organ hasarı yok. Teorik olarak iyi takip edildiği sürece tip 1 diyabetiklerde komplikasyon gelişme olasılığı yok.
Ne oldu da Türkiye’deki tip 1 diyabetik hasta profili bu kadar olumlu yönde değişti?
Devlet insulinleri ve tedavi için gerekli diğer gereçleri ücretsiz vermeye başladı. ABD’de bir insulin kutusunun 350 USD dolayında olduğunu düşünülürse, ülkemizdeki bu destek, çok çok değerlidir.
Modern insulinler Ülkemize geldi ve hastalar rahatça bu insulinlere ulaşabildiler
Doktorlar, bunu mesele ettiler, İstanbul Tıp Fakültesi Diyabet Bilim Dalı çalışanları bu alanda ciddi öncü adımlar attılar ve tüm ülkede bilinçliliğin yaygınlaşmasını sağladı. Marmara Diyabet Grubu, BlackSea Diab, Gapdiab….Ülkenin doktorları, teşhis ve tedaviye dört elle sarıldılar, modern tıbbı doğru bir şekilde uygulamaya çalıştılar. Beslenme uzmanları, hemşireler modern tedaviyi çok yakından takip edip beslenme ve eğitim programları düzenlediler.
Gelinen nokta tabii ki asla yeterli değil. O kadar eksik, o kadar alınması gereken yol var ki. Diyabetik hastalara yeterli zaman ayrılmaması, eğitim programlarına hakketiği ağırlığın verilmemesi, insulin pompasıtemini konusunda büyük engeller bulunması, devamlı kan şekeri ölçüm sistemlerine destek verilmemesi…..
Ancak birçok ülke ile Türkiye’nin tip 1 diyabetik hasta tedavi sonuçları arasında fark kıyaslanmayacak kadar büyük. Eski zamanları bilen gözler için bugünü görmek büyük mutluluk. Bu başarı modern tıbbın, tüm sağlık çalışanlarının ve devletin verdiği desteğin ortak sonucudur.
…ve inanın bana, buralara gelinirken ne sülük kullanıldı, ne hacamat ne de çer çöp.
Kubilay Karşıdağ
İstanbul Tıp Fakültesi
Yeni yorum ekle