Koronavirüs'le mücadelede filyasyon ekipleri Covid-19 hastalarının rapor sorununun aile hekimlerine geriye dönük rapor yazma hakkı tanınarak çözülebileceği görüşünde. Ekipler, hastaların ilaçlar ve hastalıkla ilgili sorularının yanıt bulabilmesi için danışma kuruluna ihtiyaç olduğu görüşünde. Filyasyonun bel kemiği diş hekimleri sahadaki izlenimlerini Aydınlık’a anlattı. Diş hekimleri, salgınla mücadelede ülkemizde tanı ve tedavi hizmetlerinin sosyal güvenlik kapsamı altında olmasının dünyaya örnek olduğunun altını çizdi. Filyasyon çalışmasının çok değerli olduğunu ifade eden diş hekimleri, “Filyasyon çalışmasının omurgasını büyük ölçüde diş hekimleri oluşturuyor. Salgın hızının kontrol altına alındığı bu dönemde filyasyon ekibine dahil edilmesi planlanan sağlık çalışanlarının sahaya yönelik hızlı bir eğitim sürecine alınması ve neredeyse hazır halde göreve başlatılması gerçekçi ve uygulanabilir bir hedef.” dedi. Filyasyon çalışmalarına katılan diş hekimleri, kişisel korunma ekipmanları konusunda bir sorun yaşamadıklarını ifade ediyorlar. Pozitif tanı alan vakaya ulaşmada ciddi bir başarı olduğunu belirten sağlık çalışanları, “Ekipler cep telefonlarına yüklü FİTAS ve ofis bilgisayarlarındaki HSYS programlarını kullanıyor. Vakaya hastalık bildirimi sonrası aile, yakın çevre ve 48 saat içindeki diğer temasları üzerinden geniş bir sahada tedavi edici ilaçlar ve gerekli bilgilendirmeler yapılıyor.” dedi. Diş hekimleri sahada yaşadıkları sorunları ve çözüm önerilerini şöyle özetledi:
- Tedavide kullanılan ilaçların reçete edilmesi ve hastalardaki mevcut kronik veya o anda geçirmekte oldukları diğer tıbbi rahatsızlıklarla ilaçları arasındaki etkileşimlere yönelik sorular diş hekimlerinin alanını olmadığı için zaman zaman yanıtsız kalabiliyor. Bu konularda iller arasında karşılaşılan uygulama farklılıkları sosyal medyada hekim gruplarında yeni tartışmalara zemin hazırlıyor. Sabim Alo 184 hattının da yetersiz kaldığı durumlarda İlçe Sağlık Müdürlükleri aracılığı ile sorunlar giderilmeye çalışılıyor. Aile hekimleri ile hastalık tanısı alan hastaların hızla ulaşılabileceği ve hatta aile hekimlerinin de vakalarını danışabilecekleri bir danışma kurulu ile vakalara vereceği tıbbi bilgi ve yönlendirmeler diş hekimlerinin sıkça yaşadığı bu soruna bir çözüm üretebilir.
EŞGÜDÜM SAĞLANMALI
- Koronavirüs hastalarının raporlarının düzenlenmesi konusunda da sorunlar yaşanabiliyor. Ekiplerin önüne düşen pozitif vakaların tüm resmi sağlık kurumlarıyla eşgüdümlü olması pek çok sorunu aşmada yardımcı olacaktır. Hastanın pozitif olduğu gün cumartesi ise aile hekimi kapalı görünüyor. Ya da aile hekiminin kullandığı sisteme bilginin düşme zamanının farklı olması hastalara rapor verilmesi için geriye dönük işlem gerektirebiliyor. Bu nedenle raporların aile hekimlerince verilmesi isteği uygulamada karşılık bulamıyor. Aile hekimlerine, bu hastalara geriye dönük rapor verebilme hakkı tanınmalı. Dijital raporlama yapılmalı. Şuan bu tıkanıklık İlçe Sağlık Müdürlüklerinin inisiyatifi ile aşılıyor.
- Kritik bölgelerde veya riskli alanlarda ekiplere çıkarılan zorluklar Sağlık Bakanlığı ve emniyet güçleri ile sürekli koordinasyon ve özelgörevlendirmelerle hızla aşılabilir.
- Filyasyon uygulamaları adrese dayalı veya mahallelere göre görevlendirmek suretiyle yapılıyor. Mahalle bazlı çalışma grupları oluşturmak verimlilik açısından yararlı olmaktadır.
- Pandemi döneminde yapılan ödemelerden ziyade hekimlerin emeklilik dönemine yansıyacak maaş ödemelerinin düzenlenmesi diş hekimlerinin de asli beklentisidir.
- Bu mücadelede büyük başarılara imza atan sağlık çalışanları sosyal medya araçlarında, TV’lerde, radyo programlarında, tüm görsel ve yazılı basında yüceltilmeli, sağlık çalışanları ile ilgili şikayetler çok incelenmeden istenen gereksiz savunmalar durdurulmalıdır.
EKİPLERİN İHTİYAÇLARI GİDERİLMELİ
- Sağlık çalışanlarına yönelik sözlü ve fiziksel şiddete yönelik yaptırımlar pandemi koşulları göz önünde tutularak yeniden değerlendirilebilir.
- Araç ve şoför sıkıntıları yaşayan birimlerde tüm öncelikler filyasyon ekiplerine tanınmalıdır.
- Filyasyon ekiplerinin yemek ihtiyaçları maalesef karşılanamıyor. Özellikle şoförler adres ararken internet kotalarının dolması sorunu yaşıyor. Telefon hatlarına yükleme yapılması şahsi harcamayı da ortadan kaldıracaktır.