Sınava çalışmam gerekiyor, Ritalin mi içsem, Concerta mı?

Psikiyatri Uzmanı Çağdaş Yokuşoğlu

            Ritalin ve Concerta ticari isimli ilaçlar metilfenidat
isimli etken maddeyi içeren, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun
(DEHB? sağaltımında kullanılan, uyarıcı özellikler taşıyan psikostimulan
ilaçlardır. Bu ilaçları internlük döneminde sadece farmakoloji dersinde değil,
aynı zamanda arkadaş ortamında kullanımlarıyla aşina olmuştum. Bazı
arkadaşlarımız bir şekilde bu ilaçlardan birini temin edip kullanıyorlardı.
Daha sonra psikiyatristlik dönemimde birçok internün benden bu ilaçları yazmamı
talep ettiğini ve onları reddettiğimi anımsıyorum. Ancak yine bu taleple gelen
birçok öğrenciye ilk kez dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı
koyduğumu da biliyorum.

            Dikkat eksikliği, vitamin B12 eksikliği, kansızlık,
tiroid hormonlarının fazla üretilmesi gibi tıbbi sebeplerin bir sonucu
olabileceği gibi, DEHB, depresyon, kaygı bozuklukları, uykusuzluk gibi birçok
psikiyatrik durumun sonucu da olabilir. Bu tür hastalık ve durumların sağaltımı
birbirinden farklıdır. Bu sebeple dikkat eksikliğini düzeltmek için bir kişiye
metilfenidat başlanmadan önce bu durumların ayırıcı tanısının araştırılması
gerekir. DEHB dışındaki durumlar metilfenidat sağaltımı etki etmeyecek, hatta
kaygı bozukluğunda durumu kötüleştirebilecektir. Bununla beraber metilfenidat
bir psikiyatrik bozuklukta tedavi edici etkisi en yüksek ilaç gruplarından
biridir. DEHB’si olan kişilerde belirgin düzelmenin görülmesi üzerine halk
arasında söz konusu ilaç mucizevi olarak algılanabilmekte ve bu sebeple
psikiyatri polikliniğine sıklıkla bu ilacın yazılması talebiyle başvurulabilmektedır.
Psikiyatristler ise ilacın kırmızı reçteye tabi olması sebebiyle metilfenidat
reçete etmekte temkinli davranmakta, hatta bazen DEHB’si olan kişileri bile bu
sağaltımdan mahrum bırakabilmektedir.

       YARARI YOK, ZARARI ÇOK

     Yukarıda çizilen tablonun sonucu olarak, önemli bir sınava çalışan öğrenciler (örn. tıpta uzmanlık sınavına çalışan internler, diş hekimliği uzmanlık sınavına çalışan diş hekimliği öğrencileri ve tez döneminde olan doktora öğrencileri) bilişsel performanslarını arttırmak için bu ilacı talep etmektedir. Peki metilfenidat DEHB’si olmayan sağlıklı bir insanda gerçekten bilişsel performansı arttırabilir mi? Öncelikle bu ilacın sağlıklı bir bireyde bilişsel performanıs arttırmak için kullanılması, ilacın kötüye kullanılmasıdır. Ayrıca bu ilacın sağlıklı bireylerin bilişsel performansı ölçen test sonuçlarını olumlu etkilemediği gösterilmiştir (1). Bu sebeple sağlıklı bir bireyin ilacı kullanmak istemesinin mantıklı bir sebebi yoktur. Yararı olmayan bir ilacı kullanmak istemek ayrıca yan etki riskini göze almaktır. Bu ilaçların sık karşılaşılan yan etkileri arasında, uykusuzluk, iştah azalması, sinirlilik bulunur. Ayrıca kısa salımlı format olan ritalinin burundan çekilmek gibi, kafayı bulmak amaçlı kullanımları bildirilmiştir.

İŞE YARASAYDI TAVSİYE EDER MİYDİK?

Peki
bu ilacın bilişsel performansı arttırıcı etkisi olsaydı metilfenidat talebiyle
gelen kişilere psikiyatristler olarak metilfenidat yazmalı mıydık? Tıbbın
birincil ilkesi önce zarar vermedir. Hastalık halinde olmayan birisine, sırf
performansını arttırsın diye, ilaç olarak kullanılan ve yan etkisi olan bir
molekülü reçete etmek tıp etiğine aykırıdır. Ayrıca Sağlık Bakanlığı tarafından
ruhsatlandırılmayan bir durumda ilacın önerilmesi, hekim açısından suçtur.
Durumun bir de eşitlik ilkesi açısından değerlendirilmesi gerekir. Sağlık
hizmetlerine ulaşım, ülkemizde sosyal devletin gelişmemiş olmasından ötürü
eşitsizdir. Böyle bir ortamda sağlıklı bir bireyin, sıralama sınavında daha iyi
sonuç alabilmek adına, bilişsel perofrmansı arttırıcı bir ilaç kullanması,
tıpkı olimpiyatlarda doping kullanan bir atletin durumu gibidir ve haksız
rekabete yol açar. Bir hekimin haksız rekabete alet olması ise kabul edilemez
bir durumdur. Doğru ilacın, uygun durumda, doğru bir şekilde kullanılması
dileğimle tüm okuyuculara ve hastalarımıza iyi yıllar dilerim!

DİPNOT:
S. Batistela, et al. (2016). Methylphenidate As A Cognitive Enhancer In Healthy Young People. . Dementia & Neuropsychologia, sf: 134-142.

Yorumlar

ManuelJeAre (doğrulanmamış) Cu, 28/06/2024 - 21:55

Проституция в городе Москве представляет собой многосложной и многогранной вопросом. Невзирая на этот бизнес нелегальна правилами, это занятие существует как крупным теневым сектором.

Исторический
В Советского Союза периоды интимные услуги имела место незаконно. По окончании Советской империи, в условиях хозяйственной неопределенности, эта деятельность стала быть явной.

Сегодняшняя Ситуация
В настоящее время секс-работа в российской столице принимает разные виды, вплоть до высококлассных эскорт-сервисов и заканчивая уличного уровня секс-работы. Элитные обслуживание в большинстве случаев предлагаются через интернет, а публичная секс-работа располагается в выделенных участках городской территории.

Социально-экономические аспекты
Некоторые представительницы слабого пола вступают в этот бизнес по причине материальных неурядиц. Проституция может оказаться заманчивой из-за шансом быстрого заработка, но эта деятельность влечет за собой угрозу здоровью и безопасности.

Юридические аспекты
Проституция в стране запрещена, и за эту деятельность организацию состоят строгие санкции. Проституток зачастую задерживают к юридической ответственности.

Таким образом, игнорируя запреты, коммерческий секс существует как элементом экономики в тени российской столицы с большими социально-правовыми последствиями.
<a href=https://spb.rus-intim.com/>индивидуалки царицыно</a>

Brianwaibe (doğrulanmamış) Ct, 29/06/2024 - 02:36

台灣線上娛樂城是指通過互聯網提供賭博和娛樂服務的平台。這些平台主要針對台灣用戶,但實際上可能在境外運營。以下是一些關於台灣線上娛樂城的重要信息:

1. 服務內容:
- 線上賭場遊戲(如老虎機、撲克、輪盤等)
- 體育博彩
- 彩票遊戲
- 真人荷官遊戲

2. 特點:
- 全天候24小時提供服務
- 可通過電腦或移動設備訪問
- 常提供優惠活動和獎金來吸引玩家

3. 支付方式:
- 常見支付方式包括銀行轉賬、電子錢包等
- 部分平台可能接受加密貨幣

4. 法律狀況:
- 在台灣,線上賭博通常是非法的
- 許多線上娛樂城實際上是在國外註冊運營

5. 風險:
- 由於缺乏有效監管,玩家可能面臨財務風險
- 存在詐騙和不公平遊戲的可能性
- 可能導致賭博成癮問題

6. 爭議:
- 這些平台的合法性和道德性一直存在爭議
- 監管機構試圖遏制這些平台的發展,但效果有限

重要的是,參與任何形式的線上賭博都存在風險,尤其是在法律地位不明確的情況下。建議公眾謹慎對待,並了解相關法律和潛在風險。

如果您想了解更多具體方面,例如如何識別和避免相關風險,我可以提供更多信息。

Jamesprida (doğrulanmamış) Sa, 02/07/2024 - 16:13

<a href=https://againagain.agency/blog>outsourced sales team</a>
Ways Could A BPO Company Secure At Least One Transaction From Ten Appointments?

BPO firms can improve their conversion conversion rates by concentrating on a several key approaches:

Understanding Customer Requirements
Prior to meetings, performing thorough research on potential clients’ companies, issues, and unique demands is vital. This readiness enables outsourcing firms to customize their offerings, thereby making them more attractive and relevant to the customer.

Transparent Value Offer
Presenting a compelling, persuasive value proposition is crucial. Outsourcing companies should underline the ways in which their offerings provide economic benefits, improved effectiveness, and specialized knowledge. Clearly demonstrating these benefits assists customers understand the measurable value they would receive.

Creating Confidence
Confidence is a cornerstone of fruitful sales. BPO firms could establish trust by displaying their past performance with case histories, endorsements, and sector accreditations. Demonstrated success narratives and reviews from happy customers can significantly bolster credibility.

Productive Follow Through
Regular follow-up subsequent to sessions is essential to maintaining interaction. Tailored post-meeting communication communications that repeat important topics and answer any queries assist maintain client interest. Using CRM systems guarantees that no potential client is neglected.

Non-Standard Lead Acquisition Method
Original methods like content promotion could establish BPO firms as thought leaders, pulling in potential clients. Interacting at market events and leveraging online platforms like LinkedIn could expand influence and establish significant relationships.

Pros of Contracting Out Tech Support
Delegating technical support to a outsourcing organization might reduce costs and offer availability of a experienced workforce. This permits businesses to focus on core activities while maintaining excellent support for their customers.

Application Development Best Practices
Implementing agile methodologies in app creation guarantees quicker delivery and iterative progress. Multidisciplinary units enhance cooperation, and continuous input aids identify and fix issues early on.

Significance of Individual Employee Brands
The personal brands of workers improve a outsourcing organization’s trustworthiness. Recognized market experts within the firm draw customer confidence and contribute to a favorable reputation, aiding in both customer acquisition and employee retention.

Worldwide Effect
These strategies help outsourcing firms by pushing efficiency, boosting customer relations, and fostering Methods Can A BPO Firm Secure At Minimum One Deal From Ten Meetings?

Outsourcing firms might enhance their deal conversion rates by concentrating on a number of important approaches:

Grasping Customer Requirements
Ahead of meetings, performing detailed analysis on possible customers’ companies, pain points, and specific needs is essential. This preparation enables outsourcing companies to customize their offerings, making them more attractive and relevant to the customer.

Clear Value Proposition
Presenting a clear, compelling value statement is essential. Outsourcing firms should highlight how their services yield cost reductions, improved productivity, and specialized knowledge. Clearly showcasing these benefits assists clients comprehend the tangible benefit they would gain.

Building Confidence
Confidence is a key element of effective deals. Outsourcing organizations might build reliability by showcasing their track record with case examples, reviews, and sector certifications. Demonstrated success stories and reviews from satisfied customers might greatly enhance trustworthiness.

Productive Follow Through
Consistent follow through after appointments is key to retaining interest. Customized follow-up communications that repeat important discussion points and answer any queries assist retain client engagement. Employing customer relationship management tools makes sure that no potential client is neglected.

Non-Standard Lead Acquisition Method
Original methods like content promotion might establish outsourcing companies as industry leaders, attracting potential clients. Networking at market events and using social networks like LinkedIn might extend influence and create valuable contacts.

Pros of Outsourcing IT Support
Outsourcing tech support to a BPO organization could reduce spending and offer availability of a talented staff. This enables companies to concentrate on core functions while maintaining top-notch service for their users.

Application Development Best Practices
Implementing agile methodologies in software development ensures more rapid completion and step-by-step advancement. Interdisciplinary teams boost cooperation, and ongoing input assists spot and resolve challenges early on.

Relevance of Employee Personal Brands
The personal branding of employees enhance a BPO firm’s credibility. Recognized sector experts within the organization draw client credibility and contribute to a good standing, assisting in both customer acquisition and keeping talent.

Worldwide Impact
These strategies help outsourcing organizations by promoting efficiency, improving customer relations, and promoting

Donaldswemo (doğrulanmamış) Sa, 02/07/2024 - 17:38

Профессиональные seo <a href=https://seo-optimizaciya-kazan.ru/>https://seo-optimizaciya-kazan.ru</a…; услуги для максимизации онлайн-видимости вашего бизнеса. Наши эксперты проведут глубокий анализ сайта, оптимизируют контент и структуру, улучшат технические аспекты и разработают индивидуальные стратегии продвижения.

Donaldswemo (doğrulanmamış) Sa, 02/07/2024 - 17:38

Профессиональные seo <a href=https://seo-optimizaciya-kazan.ru/>https://seo-optimizaciya-kazan.ru</a…; услуги для максимизации онлайн-видимости вашего бизнеса. Наши эксперты проведут глубокий анализ сайта, оптимизируют контент и структуру, улучшат технические аспекты и разработают индивидуальные стратегии продвижения.

RichardBeify (doğrulanmamış) Per, 04/07/2024 - 16:36

본즈 카지노 앱을 다운로드하여 모바일에서 편리하게 게임을 즐기세요. Bons Casino는 다양한 슬롯 게임과 BONS 보너스를 제공합니다. 간편한 본즈 카지노 로그인을 통해 언제든지 게임에 접속할 수 있습니다. BONS 보너스 코드로 더 많은 혜택을 누리세요. 본즈와 함께 즐거운 게임 시간을 보내세요. 앱을 통해 손쉽게 로그인하고 다양한 게임을 즐길 수 있습니다. <a href=https://xn--bons-e68pp97i14g.com/>https://xn--bons-e68pp97i14g.com/</a&…;

VictorQuaph (doğrulanmamış) Cu, 05/07/2024 - 01:00

<a href=https://loveflover.ru/>https://loveflover.ru</a&gt; — сайт посвященный комнатным растениям. Предлагает подробные статьи о выборе, выращивании и уходе за различными видами комнатных растений. Здесь можно найти полезные советы по созданию зелёного уголка в доме, руководства по декору и решению распространённых проблем, а также информацию о подходящих горшках и удобрениях. Платформа помогает создавать уютную атмосферу и гармонию в интерьере с помощью растений.

VictorQuaph (doğrulanmamış) Cu, 05/07/2024 - 01:00

<a href=https://loveflover.ru/>https://loveflover.ru</a&gt; — сайт посвященный комнатным растениям. Предлагает подробные статьи о выборе, выращивании и уходе за различными видами комнатных растений. Здесь можно найти полезные советы по созданию зелёного уголка в доме, руководства по декору и решению распространённых проблем, а также информацию о подходящих горшках и удобрениях. Платформа помогает создавать уютную атмосферу и гармонию в интерьере с помощью растений.

Yeni yorum ekle

Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.

Plain text

  • Hiç bir HTML etiketine izin verilmez
  • Web sayfası adresleri ve e-posta adresleri otomatik olarak bağlantılara dönüşür.
  • Satır ve paragraflar otomatik olarak bölünür.