Nedeni bilinmeyen çocuk hepatit vakalarının İngiltere başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde görülmesinin ardından şimdi de Maymun Çiçeği vakaları dünya gündeminde. Monkeypox virüsü, Pox virüs ailesinden yani meşhur Çiçek hastalığı ile aynı aileden.
Monkeypox ilk olarak 1958'de laboratuvar maymun kolonilerinde çiçek benzeri bir hastalık salgınının ortaya çıkmasıyla keşfedilmiştir, bu nedenle 'maymun çiçeği' adı verilmiştir. Maymun çiçeği virüsü vakası insanda ilk olarak 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülmüştür. Söz konusu tarihten itibaren diğer Orta ve Batı Afrika ülkelerindeki insanlarda maymun çiçeği virüsü vakası bildirilmiştir.
Maymun çiçeği virüsünün Orta Afrika ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik grubu vardır. İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir ve daha yüksek ölüm oranına sahiptir.
BULAŞMA
Monkeypox virüsü insanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşır, ancak insandan insana bulaşma da gerçekleşebilir.
Monkeypox virüsü bir kişiden diğerine lezyonlar, vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak örtüsü gibi kontamine materyallerle temas yoluyla bulaşır. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların diğer hayvansal ürünlerini yemek olası bir risk faktörüdür. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir.
Dolayısıyla Avrupa’ya sıçrayan bu virüsün bir süre daha aynı bölgede(seyahatler kısıtlanırsa) vakaları arttıracağı öngörülüyor.
BELİRTİ VE BULGULAR
Kuluçka süresi (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan aralık) genellikle 6 ila 13 gün arasındadır, ancak 5 ila 21 gün arasında değişebilir.
Ateş,baş ağrısı, deri döküntüsü, lenfadenopati başlıca bulgular arasındadır.
Monkeypox genellikle 2 ila 4 hafta süren semptomları olan kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Şiddetli vakalar çocuklar arasında daha sık görülür. Maymun çiçeği virüsü vaka ölüm oranı genel popülasyonda %0 ile %11 arasında değişmektedir ve küçük çocuklar arasında daha yüksektir.
AŞILAMA AZALINCA MONKEYPOX ARTTI
Bir zamanlar dünyanın başına bela olan ve yine pandemi şeklinde mücadele edilen Çiçek hastalığı aşılar sayesinde yeryüzünden silinmişti.
Dünya Sağlık Örgütü, Çiçek hastalığın eradike edildiğini 8 Mayıs 1980’de 33. Genel Kurulu’nda resmi olarak açıklamış, onaylanmıştı. Hastalığın eradikasyonu, uluslararası halk sağlığının en büyük başarısı olarak kabul edilmıştı.
Aşılar sayesinde çiçek virüsü 1970’lerin sonunda yok edilmişti. Çiçek aşılaması kalkınca 1980’ler ve sonrasında monkeypox vakaları arttı.
Yaklaşık yarım asır önce kullanılan Çiçek aşısının çapraz bağışıklık ile Maymun Çiçeği hastalığından da koruduğu biliniyor. Çünkü Çiçek virüsü ve Maymun Çiçeği virüsü aynı aileden.
PANDEMİ OLUR MU?
Koronavirüs pandemisini dünya yeni atlatmışken yeni pandemi korkusu hala sürüyor. Dolayısıyla ortaya çıkan hastalıklara “acaba yeni bir pandemi olur mu?” şeklinde yaklaşılıyor. Maymun Çiçeği vakalarının yeni bir pandemi olması elimizdeki verilerle mümkün görünmüyor. Avrupa’da ortaya çıkan vakaların çoğunluğunun Nijerya, Kongo gibi bu hastalığın görüldüğü yerlere seyahat öyküsü mevcut.
Maymun Çiçeği hastalığının pandemi değil ancak endemi(bölgesel salgın) olma ihtimaline karşın yetkililer alarma geçmiş durumda.
NEDEN ŞİMDİ?
Vakalardaki artışlarının olası olası sebebi Covid-19 alttiplerinin bağışıklık sisteminde meydana getirdiği değişiklikler ve farklı viral hastalıklara yatkınlığı arttırması olabilir.
Aynı zamanda pandemiyle birlikte kısıtlanan seyahatlerin şimdi tekrarda artmasıyla ülkeler arası sirkülasyonun viral hastalıkların bulaşmasını arttırdığı düşünülebilir.
TIK AVCILARINA DİKKAT
Koronavirüs pandemisiyle birlikte hayatımızda önemli değişiklikler oldu. Yeni yeni eski hayatımıza dönüyoruz. Her yeni duyulan virüste pandemi geliyor diye korku yayarak tıklanma sayısını arttırmaya çalışan sitelere dikkat etmeliyiz. Pandemi sırasında dahi zaten yıllardır olan Hantavirüs vakalarını sanki yeni ortaya çıkmış gibi haber yaptılar.
Salgınlar, insanlık tarihi kadar eskidir. Koronavirüs pandemisiyle birlikte virüsler kendini tekrar hatırlattılar, salgınlar uzun bir süre de hayatımızdan çıkacak gibi durmuyor. Bu haberlerin stres seviyenizi arttırmasına izin vermeyin. Sağlık haberlerini medikritik.com aracılığıyla takip edin.
Kaynakça:
1. kaynak için tıklayınız.
2. kaynak için tıklayınız.
3. kaynak için tıklayınız.