İki yıldır Kovid’leyiz,
Son bir yıldır elimizde aşılarla.
Bu kez Omikron
Dünyada salgın !
Tam umutlandık derken
yeni yıla,
yine Kovid kabusunu yaşamak.
Acı, zor ama gerçek.
KOVİD ŞAVAŞI
Geçmiş iki yılda çok şey öğrendik.
Ama salgını henüz yenemedik.
Kovid dersini yeniden çalışmalı.
Şimdi bütün dünyadaki insanlar,
politikcılar,
medya bu konuya odaklandı.
Hatalarımız neler ve
ne yapmalıyız?
Örneğin;
İngiltere parlamentosu
Koronavirus politikaları
için bir rapor yayınladı.
ZORLU DERSLER
Salgında şeffaflık ve paylaşımcılık.
Etkili sağlık iletişimi ve güvenilirlik.
Pandemide siyasallaşmasının aşılması.
Hekimler ve sağlık personeli koruyuculuğu.
Dünyanın aşılanması ve aşı adaleti.
Tehdit stratejisi planı.
Sağlıklı bir dünya mümkün mü?
GİZLİLİK KORKU DOĞURUR
Batı ülkelerinin tartıştığı konu:
Salgın gerçek verilere dayalı olarak yönetilmeli.
Toplum sağlığı yönetimi veriye dayalıdır.
Omikron varyantı hızlıca bildirilip paylaşıldı.
Bu sayede önlemler alındı,
Aşılama hızlandırıldı.
Maske, sosyal mesafe,
karantina yeniden hayata geçirildi.
Salgın yönetimi başarısı için
Halk sağlığı ekipleri ile birlikte,
hızlı ve doğru laboratuvar ağları oluşturulmalı.
Sağlık veri bankacılığı ve
paylaşımı sürdürülebilir olmalı.
GERÇEK BİLGİ GÜVEN VERİR
Gerçek verilere dayalı iletişim çok önemli.
Sağlığın magazinleştirilmesi,
siyasete alet edilmesi,
bilgi eksikliği ve yanlış bilgilendirme
halkın sağlığı ile oynamak demek.
Bu tür eylemler halkın korkularını körükler ve artırır.
Sağlık liderleri gerçek ve
güncel verilerle paylaşım yapmalı,
iletişim sağlamalı.
Ancak bu şekilde;
insanların kendi risklerini anlamaları ve
uygun önlemleri almaları yönünde uyarıcı olur.
Önlemler için daha bilinçli karalar alırlar.
Güven kurulur.
Sonuçta; Bilgi ve güven kovid salgının
önünde güvenlik duvarı örer.
PANDEMİ YÖNETİMİ
Sağlık sistemleri ve işleyişi
güven vermeyen siyasi liderliklerle baltalanabilir.
Dünyada bunun örnekleri var.
Kanıta dayalı verilere dayalı politikalar
ve yanlış bilgilendirmeye karşı
kesin ve doğru iletişim
pandemi yönetiminde önemli.
HEKİMLER VAZGEÇİLMEZ
Pandemi başında
çok sayıda hekim ve sağlık personelini
kovidden kaybettik.
Kovid etkisi ile meslekten kaçış sürdü.
En önemli nedenler;
sağlık çalışanlarını salgından koruyamamaktı.
Hakkı ödenmez denilenlere
düşük ücretle çalıştırmak.
Kovid önleme tedbirlerinin yetersizliği.
Kişisel koruyucu ekipman eksikliği.
Uzun çalışma saatleri.
Sağlıkta şiddet.
Yasal, zihinsel ve sosyal sağlık desteği eksikliği.
Düzelmez ise ne olur?
Gelecek yıllarda sağlık alanında
işgücü kaybı kaçınılmaz.
GÜÇLÜ SAĞLIK ORDUSU
Hem salgın için,
Normal zamanlarda da insanların
günlük sağlık sorunlarının çözümü
ve gelecekte oluşacak tehditlere
hazırlıklı ve dayanıklı bir sağlık ordusu
ihtiyacı olacaktır.
Çözümün bir parçası olarak bu dönemde
ve sonrası istenilen;
Her sağlık çalışanı bir an önce takviye doz ile aşılanmalı.
Sağlık kuruluşları ve ortamı daha güvenli hale getirilmeli.
Eğitime, araçlara ve insana daha çok yatırım yapılmalı;
Sağlık çalışanlarının korunmasına yönelik
yasal mevzuat düzenlemeleri acilen yapılmalı.
AŞIDA ADALETSİZLİK
Avrupa, Amerikan yetkilileri
Omikron nedeniyle yurttaşlarını uyardı:
“Bu kış omikron tusunemisine yakalanmayın,
aşı olun!” diye.
Aşı da adalesizlik dünyada göre göre.
Kuzey yarım Küre ülkelerin altın çağında.
Afrika kıtası,yoksul ülkeler aşıdan yoksun.
Sonuç; Kovid ve Koronavirüs mutasyonları bataklığı.
Pandemi biter mi ?
Hatırlayalım; Delta, Hindistan’dan,
Omikron ise Afrika’dan yayıldı.
Aşılar tek başlarına pandemiyi
sonlandıramayacak olsalar bile
aşılar olmadan da asla bitmeyecek.
Aşı adaletini sağla ki;
mutasyonların önleyebilelim,
virüs yayılımını kontrol edebilelim.
Aynı zamanda aşı, kamusal bir araç
olarak değerlendirilmeli.
KOVİD SAĞLIKTA SON TEHDİT Mİ?
Güney Afrikalı bilim insanları takdire değer.
Omikron varyanıtını hemen bildirdiler.
Çok iyi de bir iş yaptılar.
Sağlık yetkilileri önlemler için harekete geçtiler.
Hastalık riski ve ölümler azaltıldı.
Mesele; olası bir tehditi
hemen bulmak, bildirmek ve durdurmak.
Tehditsavar olmak önemli.
Küresel sağlığın korunması,
ıluslararası tehdit bildirim ağlarının gücüne bağlı.
Bu alana teknik yatırımlar yapılmalı.
Politik işbirliği güçlendirilmeli.
Dünyamızda kovid tehdidi
ne ilk ne de son olacak.
Küreselleşen dünyada
her hangi bir yerdeki
kontrolsüz yayılan hastalık,
insanlık için her zaman bir tehdit.
Kovid nedeniyle milyarlarca insan hastalandı,
milyonlarcası öldü.
Ekonomik ve sosyal etkileri ise devasa boyutta.
Küresel sağlıkla ilgili kurum ve kuruluşlar,
Örneğin; Dünya Sağlık Örgütü daha da güçlendirilmeli.
Sağlık tehditleri konusunda fonlar oluşturulmalı.
Tehditler hemen kaynağında kurutulmalı.
“Küresel düşün,
Yerel uygula” düşüncesi
Sürdürülebilir bir dünya, sağlık ve güvenlik için
önemli.