Testosteron kime, ne zaman, nasıl verilir? Yararları nelerdir? Zararı var mıdır?
Hormonlarımız mitokondri organelimizde kolesterolden oluşturulur. Vücudumuza enerji üreten mitokondrimizin sağlığı iyi olmazsa hormonlar da iyi olmaz. İşte ne alakası var mitokondrilerin hormonlarla diyenlere mantıklı bir açıklama olabilir.
Bu kolesterolün dörtte üçünü diyetle alırız. Bu nedenle kolesterol önemlidir. Sağlıklı yağlardan ve sağlıklı besinlerle alınması önemlidir. Kolesterol meselesi; “Bir hap al, LDL’ yi100’ ün altına indir” kadar kısıtlı “Ne bulursan hayvansal, hüplet mideye; paça, et, karaciğer, dalak, böbrek; ye kardeşim, çok çok iyidir.” kadar da saçmalık boyutuna indirilmemelidir. “Kolesterol meselesi” geniş bir yazıyı hak edecek kadar önemlidir. Yazacağım hiç merak etmeyin. Şimdi hormonlara dönelim. Kolesterolden hangi hormonlar üretiliyor? Testosteron, östrojen, progesteron, kortizol, DHEA, aldosteron. Yani vücudun stres cevabı, su ve tuz tutma, tansiyon düzenlenmesi dahil bir çok mineral ve elementin düzenlenmesi, cinsel işlev, kalp, beyin ve damar sağlığı gibi pek çok önemli fonksiyonun yürütülmesi bu hormonlara bağlıdır. Aynı zamanda bu hormonlar büyüme, yenilenme, kalp, beyin, kemik, hafıza gibi çok önemli işlevleri yerine getirir ve kelimenin tam anlamıyla hayatın devamını sağlarlar. O nedenle kolesterolle oynarken, kolesterolle ilgili yorum yaparken herkesin çok dikkatli olması gereklidir diyelim ve “kolesterol meselesini” başka bir yazımızda konuşmak üzere kapatalım.
Gelelim “ademoğlu” meselesine. “Kur'an-ı Kerim Hz. Adem'in topraktan yaratıldığını anlatır. Sa'd suresi 72, Hicr suresi 29 ve Araf suresi 12. ayetler Hz. Adem'in yaradılışının topraktan olduğunu anlatıyor. Sonra Yüce Allah, Hz. Havva'yı yarattı. Nisa suresinin 1. ayeti Hz. Havva'nın Hz. Adem'den yaratıldığını anlatıyor. Ayet şöyledir: "Ey insanlar! Rabbinizden korkun ki, sizi bir tek nefisten (kişiden) yarattı. Ondan da eşini yarattı. Sonra ikisinden erkekler ve kadınlar yarattı”.“Bu ayet ve bir çok sahih hadis Hz. Havva'nın Hz. Adem'in vücudundan yaratıldığını gösteriyor. Böylece erkek ile kadının tek vücut olduğunu, birinin diğerinden üstün olmadığını bizlere anlatmış oluyor. Havva'nın Hz. Adem'den yaratılması bu iki cinsin birbirlerine olan ihtiyacını ve bütünlüğünü de özellikle vurgulamış oluyor”. (Nihat Hatipoğlu) Musevilik ve “Hristiyanlık inanışlarında yer alan efsaneye göre kendisi uzun, dalgalı güneş kızılı gür saçları, kehribar rengi gözleri, bembeyaz ten rengi ve zarif bedeni ile Lilith”ise ayrıca başka bir yazımızda konuşabileceğimiz kadar ilgi çekici bir öykü, efsane. Şimdilik bugünün konusu değil.
Bu hafta yazımıza biraz farklı bir giriş yaptık. Nedeni konuların karışık olması ve bir bilene danışmak. “Önce erkek, sonra kaburgasından kadın yaratıldı.”Bunun amacı neydi? Yaratanın işine karışılmaz ama benim bir yorumum var. Düşünün bir ürün çıkartıldığında başlangıç sürümünde özellikleri tam oturmamıştır. Eksikleri, hataları, olumlu, olumsuz yönleri zamanla oturur. Devamlı geliştirilmek için çalışılır, uğraşılır. Zamanla bilimsel bilgi ve gündelik hayat bu ürüne şekil verir. Kullanıcılar ürünün geliştirilmesinde büyük yarar sağlarlar. Daha sonra bir bakarsınız; ilk sürüm geliştirilerek bir ileri aşamaya taşınır. Kısacası; sanırım yüce yaratan bunu biliyordu. Önce deneme sürümü olan biz erkekleri daha sonra da asıl ürün olan kadınları yarattı. Büyük ozan Neşet Ertaş da sanırım bu düşünceme katılıyordu ki “Kadınlar insandır biz insanoğlu.” demiştir.
Şakayı bir yana bırakırsak; hem kadın hem de erkek, yani kısacası insan dünyanın en mükemmel canlısıdır. Bu mükemmeliyetlerini sağlayan çok önemli bir unsur var. Hormonlar... Vücudun her yerinden hücrelerin nasıl hareket edeceğini belirleyen çok önemli aktörler. Bilinen “cinsiyet” hormonları östrojen, progesteron ve testesteron. Peki, bu hormonlar kime ait? Kadınlara mı, erkeklere mi? Tüm bu hormonlar hem kadında hem de erkekte vardır. Hem de laf olsun diye değil; çok ciddi görevleri vardır. Basit bir örnek; kadında libido (cinsel istek) için testosteron, erkekte libido için progesterona ihtiyaç vardır. Aklınız karışmasın; tabi ki östrojen ve progesteron ağırlıklı olarak kadınlarda, testosteron da erkeklerde bu işlere bakan hormondur. Viagra olarak bilinen, 5 alfa reduktaz inhibitörü olarak etki gösteren ilaç verilmeden önce yapılacak testosteronun ve 5-10 mg progesteronun ciltten kullanımının, birçok ereksiyon problemini ortadan kaldırabileceğini birçok otör ve bilimsel yayın söylemektedir. Yine aynı şekilde libido artışı ve cinsel yaşamın düzeltilmesi için de kullanılabilmektedir.
Testosteronu erkekte ne zaman kullanacağımızı geçen haftaki yazımızda ayrıntısıyla anlattık. Peki, biz testosteronu verince âdemoğlunda neler oluyor? Bilimsel yayınlar, makaleler bu konuda neler diyor?
- Tüm nedenler (kalp krizi, felç) ölüm oranı düşüyor.
- Erektil disfonksiyonu (sertleşme ve idamesinde problem) yaşayan, testosteronu düşük hastalarda birincil basamak tedavi olarak ciddi bir yarar sağlayabiliyor.
- Şeker hastaları ve metabolik sendrom hastalarında; açlık kan şekeri, HbA1c, kilo, bel çevresi, trigliserit, total kolesterol, yağ kitlesi, vücut yağ kitlesi, sistolik ve diyastolik (büyük ve küçük) tansiyonda azalma,
- Metabolik sendrom neydi? Hipertansiyon, fazla kilolar, özellikle bel çevresinin fazla geniş olması, şeker metabolizmasında bozukluk şeklinde kendini gösterir. Bu sendromun ortaya çıkmasıyla kişi kalp damar hastalıkları ve şeker hastalığı açısından risk altındadır. Yetişilenlerde görülme olasılığı %22’dir. Yaş ilerledikçe görülme sıklığı artar. İnsülin direnci ile başlayan bu süreçte, insülin direnci oluştukça hasta kilo alır. Kilo aldıkça karın çevresinde yağlanma artar. Bu rahatsızlıklara tansiyon eklenir. Kan yağlarında bozulma olur, kan şekerinde yükselme olur ve bu hastalık ortaya çıkar. Aslında metabolik sendrom, modern dünyanın bir hastalığı olarak görülür.
- Yani siz ademoğluna sadece testosteron bile verseniz şekeri, metabolik sendromu yani ademoğlu toplumunun en az beşte birini iyileştirme şansına sahip oluyorsunuz. Bence denemeye değer.
- Kas kitlesinde, pozitif duygu durumunda, Vitamin D düzeyinde, hemotokrit miktarında (kan sayımında artış) artış,
- Spontan ereksiyon, seksüel performans, erekte kalma süresinde artış
- Total kemik mineral artışı
- Anemide düzelme
Peki, testosteron tedavisini başladık hangi etki, ne zaman ortaya çıkacaktır?
- Libido artışı: 3 haftada başlar, 3 aydan sonra sabit olarak kalır.
- Sertleşme problemi ve / veya boşalma problemlerinin gerilemesi, düzelmesi: 6 aya kadar sürebilir. Ama mutlaka pozitif yönde iyileşme yönünde katkılar olur. Genelde 1 yıl içerisinde sonuç alınma ihtimali yüksektir.
- Yaşam kalitesinde artış: 3-6 aylık zamanda görülür. Ama en fazla faydayı almak daha uzun zaman alabilir.
- Mizaç düzelmesi: 3-6 haftada başlar, 18-30 haftada en üst düzeye çıkar.
- İnsülin duyarlılığında artış, direncin azalması: 3-4 hafta, Glisemik kontrol yani kan şekerinde kontrol: 3-12 ay
- Vücut kompozisyonunda düzelme (şekle şemale girme): 3-4 ayda başlar, metabolik duruma göre 6-12 ay ya da daha fazla devam edecektir.
- İnflamasyonda azalma: 3-12 hafta
- Kemik dansitesinde artış: 12 ayda kayıp durur, artış 2-3 yılı bulabilir.
Testosteron kimlere verilmez: Prostat kanserli, meme kanserli, PSA’ sı 4 ng/dl’ den yüksek olanlar, aşırı kan pıhtılaşma eğilimi (hiperkoagulabilite) olanlar, hemotokrit değeri %51’ den yüksek olanlar, ağır prostat büyümesi olanlar, ağır obstruktif uyku apnesi olan hastalar, ağır karaciğer, böbrek hastalığı ve ağır kalp yetmezliği olan hastalara verilmez.
Sevgili Barış Manço ile bitirelim bu haftayı... Barış lafa girdi mi fazla söze ne gerek…
“Kız dediğin nazlı olur erkek ise mangal yürek
Er kişinin yanında hatun gerek
Kız dediğin nazlı olur erkek ise mangal yürek
Er kişinin yanında hatun gerek
Ademoğlu kızgın fırın, havva kızı (mercimek)
Ademoğlu kızgın fırın, havva kızı (mercimek)
Kız olmazsa er kişi, kolsuz kanatsız demek
Davulu dengi dengine vurmak gerek
Kız olmazsa er kişi, kolsuz kanatsız demek
Davulu dengi dengine vurmak gerek”
-BARIŞ MANÇO
Haftaya “Havva kızı” maceramız başlıyor. Havva kızına neler gerekli bakalım?
Görüşmek üzere...
Lütfen evde kalın !