Pandemi tüm dünyada teletıp hizmetlerinin artmasına neden oldu. Özellikle sağlığı yapay zeka çözümleriyle buluşturan teknolojilere yatırımlar artarken, Türkiye’den de önemli girişimlerin çıktığına şahit olduk. Ancak bu alanda devletin yaklaşık bir yıldır üzerinde yoğunlaştığı büyük bir proje var. Veri toplamadan analiz teknolojilerine, erken teşhisten medikal cihaz üretimine kadar sağlık ile yapay zeka sistemlerini buluşturan bilim ve sanayi konseptli dev bir bölge hazırlanıyor. Bölgenin adresi İzmir Bakırçay Üniversitesi.
İzmir Bakırçay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Berktaş, Türkiye’nin sağlıkta teknoloji hamlesi için bir yılı aşkın süredir planlama yaptıklarını ifade etti. Plana göre İzmir Bakırçay Üniversitesi kapsamında dört ayaklı bir sağlıkta yapay zeka eylem planı hayata geçirilecek. Bunun ilk adımı geçen yıl Türkiye’de ilk kez yapılan Uluslararası Sağlıkta Yapay Zeka Kongresi oldu. Yüzlerce bilim insanı ve sektör temsilcisinin katıldığı kongre büyük ilgi görünce, Uluslararası Sağlıkta Yapay Zeka Derneği kuruldu. Derneğin danışma kurulunda hekimler ve mühendislerin yanında farklı disiplinlerden uzmanlar da yer alıyor. İlk kongre büyük ilgi görünce dernek ikincisini düzenlemeye karar verdi. Kongrenin danışma kuruluna liderlik eden sektörün duayen isimlerinden Prof. Dr. Melih Bulut, İzmir’de sağlık sektörüne yönelik yapay zeka ilgisinin eskiden beri var olduğuna dikkat çekiyor. Yaklaşık iki ay önce bu kapsamda bir de bilimsel dergi projesi hayata geçirildiğini belirten Bulut, “Türkiye’nin sağlıkta çıkış yapacağı alan yapay zeka uygulamaları. Bu alanda iki yıldır çalışan İzmir Bakırçay Üniversitesi çok güzel işbirliklerine imza attı. Özellikle Türkiye’nin her yerinden genç hekimler tıpta yapay zeka uygulamalarına çok meraklı. Konuyla ilgili kulüpler kuruluyor. İzmir Bakırçay Üniversitesi de bu işe öncülük ediyor” dedi.
SAĞLIKTA VERİLERİ YURTİÇİNDE ANALİZ EDECEĞİZ
Türkiye’nin sağlıkta yapay zeka yolculuğuna öncülük etme vizyonuyla birçok projeye aynı anda start veren İzmir Bakırçay Üniversitesi, ülke çapında ilk Sağlıkta Yapay Zeka Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’ni kurdu. Merkezin müdürü olan Doç. Dr. Orhan Er, DÜNYA’ya özel açıklamalarda bulundu. Merkezin Kasım 2020’de açıldığını belirten Er, kampüs içinde veri toplamadan analizlere, medikal cihazlar geliştirmeye kadar uzanan sağlıkta tam entegre bir yapay zeka üssü kurma planları bulunduğunu anlattı. Er, “Sağlık, en fazla verinin işlendiği, katma değerin yüksek olduğu bir sektör. Sağlıktaki veriler ne yazık ki cihazlar ithal olduğu için yurtdışına çıkıyor. Biz bu verileri Türkiye’de toplamayı ve analiz etmeyi hedefliyoruz. Ardından da analizleri bilimsel yöntemlerle küresel ölçekte rekabet edebilecek cihaza ve faydalı bilgi üretebilecek hale getirmeyi planlıyoruz. Tıpta veri işleme, tanı ve tedavi sistemlerinden tutun robotik tibbi cihaz üretimine kadar tüm yapay zeka uygulamalarının merkezi haline gelmek üzere çalışmalar yürütüyoruz” diye konuştu. 84 bin TL’lik yatırımla kurulacak merkezde asıl hedef Türkiye’nin dört bir yanındaki hekimlerden sağlık verilerinin toplanması ve işlenmesi. Bölgedeki Atatürk Organize Sanayi Bölgesi ile dirsek temasında olduklarını anlatan Doç. Dr. Er planlarını, “Önce İzmir’deki hasta verileri toplanacak, sonra Türkiye’ye yayılacak. Hedefe yönelik elektrik elektronik, biomedikal gibi lisansüstü bölümleri kuruldu, doktora bölümleri de kurulacak. Burayı teknokent bünyesinde şirket kurma olanaklarıyla donatmak istiyoruz. Hekimler bir yandan da girişimci olacak” sözleriyle anlattı.
‘SAĞLIK OLMADAN UZAY HEDEFİ OLMAZ’
Planın veri toplama ve analiz ayağı için üniversite içinde Veri Analitiği ve Mekânsal Veri Modelleme Uygulama ve Araştırma Merkezi de kurulduğunu belirten Doç. Dr. Er, ayrıca Biomedikal Teknolojiler Tasarım, Uygulama ve Araştırma Merkezi de açılacağı bilgisini verdi. Bu üç merkezin koordineli çalışacağını vurgulayan Er, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu merkezlerde tıpta ihtiyaç duyulan alanlardaki eksiklikleri gidermek için projeler üretilecek. Sanayi üniversite işbirliği ve bilimsel araştırmalar yapılacak. Bir lisansüstü araştırma merkezi olacağız. Amacımız hem akademisyen yetiştirmek hem de mevcut akademisyenlerin bilgilerini artırıp yeni ürünlerin ortaya çıkmasını sağlamak. Türkiye’nin bir uzay hedefi varsa bunun içinde sağlık önemli bir başlık. Biz bunların hepsine talibiz. Başta İzmir olmak üzere Türkiye’de çatı araştırma enstitüsüne dönüşmek istiyoruz.”
İKİNCİ KONGRE NİSAN 2021’DE
İkinci Uluslararası Sağlıkta Yapay Zeka Kongresi, 16-18 Nisan 2021 tarihleri arasında İzmir Bakırçay Üniversitesi ile İzmir İl Sağlık Müdürlüğü ev sahipliğinde gerçekleşecek. Uluslararası Sağlıkta Yapay Zeka Derneği’nin katkılarıyla düzenlenecek kongrenin bu yılki ana teması COVID-19 Pandemi Sürecinde Sağlıkta Yapay Zeka Uygulamaları olarak belirlenmiş. Yerli ve yabancı uzmanların sunumlar yapacağı kongre programında ayrıca uygulamalı olarak bir günlük yapay zeka kampı da yer alıyor.
DUNYA.COM/ YASEMİN SALİH