Apandisit, kalın bağırsağın başlangıç bölümünde yer alan 5 ile 10 cm boyutunda olan ve aynı zamanda apendiks olarak da bilinen bir kör bağırsak uzantısıdır. Genellikle apandisit iltihaplanması ile birlikte anılır. Sinsi ilerleyen tehlikeli bir durumdur.
Apandisit, yarım santimetre genişliğindedir ve içinde lümen denilen bir uzantı bulunur. Apendiks veya apandisit, vücudun sağ alt tarafında yer alır ve ne işe yaradığı ya da görevinin ne olduğu tam olarak bilinmemektedir. Apandisit iltihaplanması genellikle bu lümenin tıkanmasıyla birlikte ortaya çıkar. Lümenin, bağırsakla bağlantısının kapanması sonucu apandisit genişler ve dolaşımın bozulmasına bağlı olarak patlamaya neden olabilir. Sertleşmiş dışkıların birikmesi, bağırsak kurtları ya da bağırsak solucanları gibi bazı parazitler, bağırsak içindeki taşlar, bağırsak çevresinde oluşabilen bezelerin büyümesi lümenin tıkanmasına neden olabilir.
Apandisit iltihaplanması genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkıyor olsa da çocukluk ve yetişkinlik dönemlerinde de sıklıkla karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alır. Apandisit belirtileri sıklıkla gastroenterit (bağırsak enfeksiyonu) veya idrar yolu enfeksiyonu ile karıştırılabilir. Çocuklarda apandisit sorunlarının teşhis edilmesi zor olduğu için, çocukluk çağında acil müdahale gerektiren durumların başında gelir. Apandisit patlaması hayati tehlike oluşturabilir, hemen müdahale edilmesi son derece önemlidir. Apandisit iltihaplanmasının bir diğer nedeni de bağırsağın çalışma sistemidir. Bağırsağın çalışma düzenine bağlı gelişen apandisit ise genellikle çocuk yaştaki hastalarda ortaya çıkar.
Sağ alt karında gittikçe şiddetlenen ağrı, mide bulantısı veya kusma, yüksek ateş, karında şişkinlik, iştah kaybı, ishal, kabızlık, gaz çıkarma, öksürme, hapşırma veya derin nefes alındığında sağ alt karın bölgesinde ortaya çıkan şiddetli ağrı.
CERRAHİ MÜDAHALE
Apandisit sorunlarının tedavi yöntemleri arasında ilk tercih edilen yöntem apendektomi olarak da bilinen apandisitin cerrahi işlem uygulanarak çıkarılmasıdır. Apendektomi yöntemi kapalı cerrahi (laparoskopi) ya da açık cerrahi olarak iki farklı şekilde gerçekleştirilebilir. Hastanın sağlık durumuna göre hekim hangi cerrahi yöntemi seçeceğine karar verir. Apendektomi yönteminde iltihaplanan apandisit çıkarılır. Karın içine dolan iltihaplı bölge yıkanarak temizlenir ve bölge kapatılır. Ameliyat esnasında takılan ve diren adı verilen küçük cerrahi tüple, vücut boşluğuna dolan sıvı birikimi dışarı atılır. Apandisit ameliyatı olan hastalar genellikle 4 veya 5 gün içerisinde normal hayatına dönse de tam iyileşme süreci 3 ile 4 haftayı bulabilir.
Bazı durumlarda ise plasyona apendiks ve periapendiküler apse hastalarına ilaç tedavisi uygulanabilir ancak ilaç tedavisinin uygulandığı durumlar çok nadirdir. Plasyona apendiks türünde geniş antibiyotik tedavisi uygulanarak hastanın durumu gözlemlenir. Hastanın durumunda düzelme varsa, tedaviye aynı şekilde devam edilebilir. Eğer hastanın karın ağrısı, ateşi veya kan testlerinde bir anomali varsa hastaya acil olarak cerrahi operasyon uygulanır. Apandisit tanısının konmadığı ve tedavi edilmediği durumlarda apandisit patlaması kaçınılmaz olabilir.
DOÇ. DR. FEHMİ KATIRCIOĞLU
AYDINLIK